हरभरा तणनाशक ; पेरणी नंतर 48 तासात हे आहेत टॉप तणनाशक.
महाराष्ट्रातील महत्त्वाच्या रब्बी पिकांपैकी एक असलेल्या हरभऱ्याचे चांगले उत्पादन घेण्यासाठी तण नियंत्रण करणे अत्यंत आवश्यक आहे. तणांमुळे हरभरा पिकाच्या उत्पादनात लक्षणीय घट येते, कारण तणे मुख्य पिकाशी पाणी आणि पोषक घटकांसाठी स्पर्धा करतात. यामुळे पिकाची वाढ खुंटते.
Ads
×
कॉल करा
₹ किंमत पहा
खरेदी करा
तण-स्पर्धेचा संवेदनशील कालावधी
Ads
×
कॉल करा
₹ किंमत पहा
खरेदी करा
हरभरा पिकाच्या वाढीचे सुरुवातीचे पहिले ४५ दिवस तण-स्पर्धेच्या दृष्टीने सर्वात महत्त्वाचे असतात. हा कालावधी सर्वाधिक संवेदनशील असल्याने, या काळात प्रभावी तण नियंत्रण करणे गरजेचे आहे. जर या कालावधीत तण नियंत्रण झाले नाही, तर उत्पादनात मोठी घट होण्याची शक्यता असते.
Ads
×
कॉल करा
₹ किंमत पहा
खरेदी करा
पेरणीनंतर त्वरित तणनाशकाचा वापर
हरभरा पिकातील तणांवर प्रभावी नियंत्रण मिळवण्यासाठी पेरणीनंतर लगेच रासायनिक तणनाशकाचा वापर करणे हा एक महत्त्वाचा उपाय आहे. यासाठी, पेरणी झाल्यावर परंतु तण आणि पीक उगवण्यापूर्वी (प्री-एमर्जन्स) ४८ तासांच्या आत तणनाशकाची फवारणी करणे आवश्यक आहे.
या कामासाठी पेंडीमिथॅलीन (Pendimethalin) ३०% ईसी हा घटक असलेले तणनाशक वापरले जाते. हे तणनाशक वापरताना जमिनीत पुरेसा ओलावा (ओल) असणे अनिवार्य आहे, अन्यथा तणनाशक प्रभावी ठरत नाही. साधारणपणे, ७०० मिली पेंडीमिथॅलीन प्रति एकर १५० लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. हे तणनाशक तणांची उगवण होण्यापूर्वीच त्यांना नष्ट करते.
पेंडीमिथॅलीन ३०% ईसी असलेली प्रमुख उत्पादने
पेंडीमिथॅलीन ३०% ईसी घटक असलेली बाजारात उपलब्ध असलेली काही प्रमुख तणनाशके आणि त्यांच्या उत्पादक कंपन्यांची नावे खालीलप्रमाणे आहेत:
एकात्मिक तण नियंत्रण व्यवस्थापन
रासायनिक नियंत्रणासोबतच यांत्रिक (कोळपणी) आणि एकात्मिक (Integrated) तण नियंत्रणाचे उपाय करणे पिकासाठी अधिक फायदेशीर ठरते.
हरभरा पिकात पेरणीनंतर २० दिवसांनी पहिली कोळपणी करावी.
त्यानंतर ३० दिवसांनी दुसरी कोळपणी करावी.
कोळपणी केल्याने तणांचा नाश तर होतोच, पण त्याचबरोबर जमिनीत हवा खेळती राहते आणि ओलावा टिकून राहण्यास मदत होते. या कोळपणीनंतर दोन रोपांमधील तण काढण्यासाठी किमान एकदा तरी खुरपणी करणे आवश्यक आहे. अशा प्रकारे एकात्मिक व्यवस्थापन केल्यास हरभरा पिकाचे उत्पादन निश्चितपणे वाढेल.
